استویا، رقیبی قدر برای شکر

 "سی برابر شیرین‌تر از شکر" ویژگی ‌شگفت‌انگیز گیاه استویا است، اما در عین حال این گیاه تقریبا فاقد کالری است و از این رو مناسب برای افراد مبتلا به بیماری دیابت و نیز کسانی که شیرینی دوست دارند اما اضافه وزن دوست ندارند.

گیاه استویا

"استویا" (STEVIA)گیاهی بومی در آمریکای جنوبی است که برای قرن‌ها توسط ساکنان بومی این قاره مورد استفاده‌های مختلف قرار می‌گرفته است، از جمله به عنوان دارو. مردم آمریکای جنوبی اعتقاد دارند که استویا روی بیماری‌های عفونی تأثیر مثبتی دارد و فشار خون را کاهش می‌دهد. اما این ویژگی‌ها هنوز به طور علمی ثابت نشده‌اند. این گیاه بیشتر در نزدیکی مرز کشور پاراگوئه با برزیل کشت می‌شود.

"استویوزید"، قند تهیه شده از گیاه استویا به طور خالص سیصد برابر شیرین‌تر از قند تهیه شده از چغندر است . اما محصولی که از گیاه استویا در بازار موجود است از طریق حس چشایی انسان سی برابر شیرین‌تر از شکر حس می‌شود.

گفته می‌شود که این گیاه از پوسیدگی دندان‌ها جلوگیری می‌کند و همینطور می‌توان از آن به عنوان دارو برای درمان افراد مبتلا به دیابت استفاده کرد، زیرا فاقد خواص شیمیایی مضری است که در نی‌شکر وچغندر وجود دارد. از دیگر کاربردهای استویا کمک به افرادی است که در عین حال که اضافه وزن دارند اما از خوردن شیرینی نمی‌توانند صرف‌نظر کنند.

آیا استویا سرطان‌زا است؟

گیاه استویا با شیرینی موجود در خود می‌تواند رقیب قدری برای قندهای مصنوعی مانند "آسپارتام" و "ساخارین" باشد و صنعت شکر را دچار تحول عظیمی کند. اما اتحادیه اروپا استفاده از این شیرینی گیاهی را ممنوع کرده است. در این میان تنها فرانسه مستثنی شده و اجازه دارد در برخی از مواد غذایی از شیرینی "استویا" استفاده کند.

تا چندی پیش این شک وجود داشت که استویا سرطان‌زا باشد. آزمایش روی حیوانات نشان داده بود که این گیاه می‌تواند در بدن غده‌های سرطانی ایجاد کند. اما صحت این آزمایش از سوی بسیاری مورد تردید قرار دارد. " آنه بروک‌هوف" از سازمان تحقیقاتی در رابطه با مواد غذایی آلمان در این باره می‌گوید: «میزان به کار برده شده از ماده "استویوزید" در جریان این آزمایش به شدت بالا بوده و گذشته از این، پژوهش از حمایت مالی شرکت‌هایی برخوردار بوده که استویا را رقیبی خطرناک برای محصولات تولیدی خود می‌بینند.»

در حال حاضر استویا از اتهام به سرطان‌زا بودن تبرئه شده است. "سازمان نظارت بر مواد غذایی اروپا" در جریان آزمایش‌های مختلف به این نتیجه رسیده که گیاه استوا سرطان‌زا نیست و تأثیر منفی روی تولید مثل ندارد. به این ترتیب استویا در آینده‌ای نزدیک وارد بازار اروپا خواهد شد.

استویا در قاره آسیا

بر خلاف شک و تردیدی که در اروپا وجود دارد، استویا در کشورهای آسیایی به استقبال خوبی رو‌به‌رو بوده و مدتها است که در این کشورها به کار گرفته می‌شود.

به گزارش ایریب، کاشت استویا در ایران نیز پنج سال پیش به طور آزمایشی آغاز شده است. در مجموع در ایران دید مثبتی نسبت به کاشت استویا وجود دارد. "علیرضا ترنگ"، رئیس پژوهشکده بیوتکنولوژی شمال ایران اعلام کرده که کشت آزمایشی استویا به هدف تولید منابع شیرین‌کننده‌های بیشتر و حل مشکل تک‌محصولی بودن کشاورزی در بسیاری از مناطق ایران در استان‌های گیلان و اصفهان آغاز شده است.

منبع